Meissen porselein
DEN HAAG, 23 december 2019 – De Restitutiecommissie heeft de minister van OCW geadviseerd 107 objectgroepen Meissen porselein terug te geven aan de erfgenamen van de oorspronkelijke Duitse eigenaar Franz Oppenheimer. De minister heeft dit advies overgenomen.
De 107 objectgroepen Meissen porselein zijn na de Tweede Wereldoorlog door de Nederlandse Staat in beheer genomen met de uitdrukkelijke opdracht deze – zo mogelijk – terug te geven aan de rechthebbenden of hun erfgenamen. De objectgroepen bevinden zich nu nog in bruikleen in het Rijksmuseum, het Kunstmuseum Den Haag en Museum Boijmans Van Beuningen.
In 2015 hebben erfgenamen van Franz Oppenheimer de minister van OCW gevraagd om restitutie van de objectgroepen Meissen porselein. De minister heeft de Restitutiecommissie verzocht om haar te adviseren over dit verzoek.
Op basis van het in deze zaak verrichte onderzoek is de Restitutiecommissie tot de conclusie gekomen dat de 107 objectgroepen Meissen porselein eigendom waren van Franz Oppenheimer. Oppenheimer werd vanwege zijn Joodse afkomst door de nazi’s in Duitsland vervolgd en vluchtte in december 1936 naar Oostenrijk. Na de Anschluss van Oostenrijk bij nazi-Duitsland in maart 1938 moest Oppenheimer weer vluchten. Op grond van de beschikbare gegevens kan ervan worden uitgegaan dat Oppenheimer de 107 objectgroepen Meissen porselein in de periode tussen begin 1936 en maart 1938 heeft verkocht. De Restitutiecommissie is tot de conclusie gekomen dat Oppenheimer het bezit van het porselein onvrijwillig heeft verloren door omstandigheden die direct verband hielden met het naziregime. Op grond hiervan heeft de commissie de minister geadviseerd de 107 objectgroepen Meissen porselein te restitueren aan de erfgenamen van Franz Oppenheimer.
Het advies is in zijn geheel te lezen op de website van de Restitutiecommissie via onderstaande link.
De Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog adviseert over claims op tijdens de naziperiode verloren cultuurgoederen, zogeheten roofkunst. Sinds haar start in 2002 heeft de Restitutiecommissie 161 adviezen uitgebracht en zijn 182 claims aan haar voorgelegd. De commissie staat onder voorzitterschap van Fred Hammerstein.
Relevant advies: Dr. Franz Oppenheimer
Blijf op de hoogte van alle nieuwe adviezen en ontwikkelingen binnen de Restitutiecommisse
Actueel
5 november 2013
De Restitutiecommissie heeft minister Jet Bussemaker van OCW geadviseerd drie schilderijen uit de Gouden Eeuw terug te geven aan de erven van de joodse kunsthandelaar Jacques Goudstikker. De minister heeft het advies overgenomen.
7 november 2023
De RC adviseert de Staatssecretaris Cultuur en Media om de aquarel De tantes gaan op reis door Alexander Hugo Bakker Korff te restitueren aan de erfgenamen van Jacob Lierens (1877-1949). Op grond van onderzoek van het Expertisecentrum Restitutie oordeelt de commissie dat het in hoge mate aannemelijk is dat de aquarel afkomstig is uit de particuliere collectie van de Joodse kunstverzamelaar Jacob Lierens te Amsterdam. Ook is uit onderzoek voldoende aannemelijk geworden dat hij het bezit van de aquarel onvrijwillig heeft verloren als gevolg van omstandigheden die direct verband houden met het naziregime.
1 november 2018
Den Haag, 1 november 2018 – De Restitutiecommissie heeft bindend advies uitgebracht over het verzoek tot teruggave van het schilderij Bild mit Häusern van Wassily Kandinsky, thans in bezit van de gemeente Amsterdam. De commissie is van oordeel dat de gemeente niet verplicht is tot restitutie.
Postbus 556
2501 CN Den Haag
(070) 376 59 92