De Restitutiecommissie (RC) stelt al het nodige in het werk om haar werkzaamheden voort te zetten na het vertrek kortgeleden van twee leden: het streven naar rechtsherstel met betrekking tot tijdens de nazitijd onvrijwillig verloren kunstbezit. De ingezette inhoudelijke lijn blijft ongewijzigd.

Het ministerie van OCW geeft prioriteit aan het invullen van de opengevallen posities in de RC (zie verder onder: Benoeming leden RC). Vanuit het belang van continuïteit zet de onafhankelijke RC haar opdracht intussen onverminderd voort. Ook staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media hecht hieraan.

Om de werkzaamheden onverwijld te kunnen voortzetten nam Dick Oostinga, jurist en oud-notaris, na het vertrek van beide leden het plaatsvervangend voorzitterschap op zich, hierbij gesteund door de andere commissieleden. De RC telt momenteel vijf leden. Voor behandeling van zaken zijn ten minste drie leden vereist, onder wie de (plaatsvervangend) voorzitter.

Commissie neemt signalen serieus

De RC begrijpt goed dat het genoemde vertrek van twee leden vragen op kan roepen over haar koers en neemt eventuele signalen hierover serieus. Aanleiding voor het vertrek is een interne aangelegenheid waarop de commissie omwille van zorgvuldigheid niet in kan gaan. Hieronder licht zij haar koers nader toe.

Na de kritische evaluatie van het restitutiebeleid in 2020 door de Evaluatiecommissie restitutiebeleid nazi-roofkunst Tweede Wereldoorlog vonden belangrijke aanpassingen plaats die de RC verwelkomde en die inmiddels zijn doorgevoerd. Deze aanpassingen zijn gericht op een eenvormige en heldere besluitvorming en op een open en betrokken benadering van verzoekers.

Nieuw beoordelingskader

Het adviesrapport Streven naar rechtvaardigheid van de evaluatiecommissie kwam na samenspraak ook met de leden van de Restitutiecommissie tot stand. Zij droegen bovendien bij aan de totstandkoming van het nieuwe beoordelingskader dat van kracht is sinds 22 april 2021. Hierin is onder andere voor een belangenafweging bij de inhoudelijke behandeling van restitutieverzoeken geen verdedigbare plaats meer.

Dit beoordelingskader blijft in de totstandkoming van restitutieadviezen onveranderd leidend en bepalend. In overeenstemming met de Washington Principles blijft de beoordeling gericht op het bereiken van een rechtvaardige en eerlijke oplossing (‘a just and fair solution’).

Benoeming leden RC

De RC kan op basis van het instellingsbesluit bestaan uit maximaal zeven leden. De Staatssecretaris van OCW benoemt de leden van de RC en de voorzitter hiervan in functie. Zij laat zich hierin bijstaan door een ter zake kundige Benoemingsadviescommissie. De RC zelf heeft geen invloed op het benoemingsproces.

Kandidaten moeten voldoen aan vastgestelde profielen waarin de eisen zijn geformuleerd. Advertenties in veel gelezen dagbladen roepen kandidaten op te solliciteren. Het ministerie van OCW zette de voorbereiding van het wervingstraject voor de invulling van beide vacante posities inmiddels in gang.

Van de voortgang van de procedure houden wij u op de hoogte.