DEN HAAG – De Restitutiecommissie heeft minister Jet Bussemaker van OCW geadviseerd drie schilderijen uit de Gouden Eeuw terug te geven aan de erven van de joodse kunsthandelaar Jacques Goudstikker. De minister heeft het advies overgenomen.

Het advies gaat over de schilderijen Twee mannen met een paard aan het strand van Philips Wouwerman, Jongen met hond van Dominicus van Tol en Man met wijnglas in de hand van Hendrik Gerritsz. Pot. Deze schilderijen maakten tijdens het begin van de Tweede Wereldoorlog deel uit van de handelsvoorraad van de Amsterdamse kunsthandel J. Goudstikker N.V., in die tijd een van de belangrijkste kunsthandels van Nederland. Nadat de joodse directeur Jacques Goudstikker in mei 1940 Nederland was ontvlucht, verkocht zijn personeel de complete handelsvoorraad en de onroerende goederen van het bedrijf aan nazi-kopstuk Hermann Göring en de Duitse koopman Alois Miedl.

De drie schilderijen waarom het nu gaat, zijn door het personeel verkocht en geleverd aan Göring. Nadien zijn de kunstwerken terecht gekomen in de verzameling van een Duitse industrieel. Daarna werden zij onderdeel van de collectie van het Museum der Bildenden Kunste te Leipzig. In verband met Nederlandse aanspraken zijn de drie schilderijen uiteindelijk op 4 maart 2012 door Duitsland aan de Nederlandse Staat overgedragen, waarna zij onderdeel werden van de rijkscollectie.

Het advies van de Restitutiecommissie tot teruggave van de drie schilderijen volgt bijna acht jaar na een eerdere restitutie van 202 schilderijen aan de erven Goudstikker. Destijds besloot de staatssecretaris van OCW om de kunstwerken die in de oorlog waren geleverd aan Göring terug te geven aan de erven Goudstikker. De drie schilderijen die nu worden geclaimd maakten in 1940 deel uit van dezelfde transactie, maar waren voorheen nog geen onderdeel van de rijkscollectie en konden daarom niet eerder worden teruggegeven. Nu de kunstwerken wel onderdeel zijn geworden van de rijkscollectie en door de erven Goudstikker zijn geclaimd, adviseert de commissie de minister over te gaan tot teruggave. Hiervoor verwijst de commissie naar de beslissing van de staatssecretaris van OCW van 6 februari 2006.

Over de Restitutiecommissie

De Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog adviseert over claims op tijdens de naziperiode verloren cultuurgoederen, zogeheten nazi-roofkunst. Sinds haar start in 2002 heeft de Restitutiecommissie 126 adviezen uitgebracht en zijn 139 claims aan haar voorgelegd. Sinds 1 januari 2009 is Willibrord Davids voorzitter van de Restitutiecommissie.