DEN HAAG, 10 april 2017  – De Restitutiecommissie heeft minister Bussemaker van OCW geadviseerd een portret door Tischbein uit de rijkscollectie terug te geven aan de erfgenamen van de oorspronkelijke Poolse eigenaar graaf August Krasicki. De minister heeft het advies overgenomen.

Het schilderij Portret van een officier door J.F.A. Tischbein maakt deel uit van de Nederlands Kunstbezit-collectie (NK 1715), de verzameling van kunstvoorwerpen die na de Tweede Wereldoorlog door de geallieerden uit Duitsland is teruggevoerd.

Het verzoek om teruggave werd gedaan door een nabestaande van de Poolse graaf August Krasicki. Deze was eigenaar van het landgoed Stratyn, waar zijn zoon Stanisław met zijn gezin woonde. De verzoeker heeft verklaard zich het schilderij goed te kunnen herinneren uit zijn jeugd. Op het werk is één van zijn voorvaderen afgebeeld, die was gedecoreerd met de hoogste militaire onderscheiding in Polen.

In september 1939 werd Stratyn onder de voet gelopen door het Rode Leger, dat Polen vanuit het oosten binnenviel. De familie Krasicki was genoodzaakt te vluchten. Het schilderij is daarna in handen gekomen van Pieter Menten, die vanaf 1941 in dezelfde regio actief was als SS-Hauptscharführer en zich op diverse manieren kunst heeft toegeëigend. Op 3 april 1944 heeft Menten het schilderij verkocht aan Adolf Hitler.

De commissie is tot de conclusie gekomen dat August Krasicki het bezit van het schilderij onvrijwillig heeft verloren door omstandigheden die direct verband hielden met het naziregime. Daarom heeft zij de minister geadviseerd het schilderij terug te geven aan de erfgenamen.

Over de Restitutiecommissie

De Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog adviseert over claims op tijdens de naziperiode verloren cultuurgoederen, zogeheten roofkunst. Sinds haar start in 2002 heeft de Restitutiecommissie 147 adviezen uitgebracht en zijn 169 claims aan haar voorgelegd. De commissie staat onder voorzitterschap van Fred Hammerstein.

Relevant advies: Krasicki